Portal:Địa lí học/Sự tương phản về trình độ phát triển kinh tế – xã hội của các nhóm nước

I - Sự phân chia thành các nhóm nước

Thế giới có trên 200 quốc gia và vùng lãnh thổ (tính đến năm 2021, trên toàn thế giới có 222 quốc gia và vùng lãnh thổ) khác nhau về tự nhiên, dân cư, xã hội, trình độ phát triển kinh tế và được xếp vào hai nhóm nước : phát triển và đang phát triển.

Các nước phát triển có tổng sản phẩm trong nước bình quân đầu người (GDP/người) cao, đầu tư nước ngoài (FDI) nhiều, chỉ số phát triển con người (HDI) ở mức cao.

Các nước đang phát triển thường có GDP/người thấp, nợ nước ngoài nhiều và HDI ở mức thấp.

Trong nhóm các nước đang phát triển, một số nước và vùng lãnh thổ đã trải qua quá trình công nghiệp hóa và đạt được trình độ phát triển nhất định về công nghiệp gọi chung là các nước công nghiệp mới (NIC_S) như : Hàn Quốc, Xin-ga-po, Đài Loan, Bra-xin, Ác-hen-ti-na,...

Phân bố các nước và vùng lãnh thổ trên thế giới theo mức GDP bình quân đầu người (USD/người) - năm 2018

II - Sự tương phản về kinh tế của các nhóm nước

2. Về đầu tư nước ngoài và nợ nước ngoài

Các nước đang phát triển có giá trị đầu tư ra nước ngoài lớn và thực hiện đầu tư đan xen nhau, mỗi nước đầu tư và các nước khác ở lĩnh vực thế mạnh của mình. Hiện nay, các nước đang phát triển chiếm khoảng 3/4 giá trị đầu tư ra nước ngoài và nhận khoảng 2/3 giá trị đầu tư từ nước ngoài.

Phần lớn các nước đang phát triển hiện đều có nợ nước ngoài và nhiều nước khó có khả năng thanh toán nợ.

Tỉ lệ nợ trên tổng GDP của các nước đang phát triển năm 1980 là 21%, năm 1998 37,3%, năm 2004 là 33,8%.

III - Sự tương phản về một số khía cạnh xã hội của các nhóm nước

Giữa nhóm nước phát triển và nhóm nước đang phát triển có sự khác biệt về một số chỉ số xã hội.

Tuổi thọ trung bình (tuổi) - năm 2005 :

- Thế giới : 67

- Các nước phát triển : 76

- Các nước đang phát triển : 65. Các nước ở châu Phi có tuổi thọ trung bình là 52 (trong đó ở khu vực Tây Phi, Đông Phi là 47 - thấp nhất thế giới).

Chỉ số HDI của thế giới và các nhóm nước

Nhóm nước\Năm	2000	2002	2003
Phát triển	0,814	0,831	0,855
Đang phát triển	0,654	0,663	0,694
Thế giới	0,722	0,729	0,741