Địa lí 9/Cộng đồng các dân tộc Việt Nam

Các dân tộc ở Việt Nam

Việt Nam có 54 dân tộc cùng chung sống. Mỗi dân tộc có những nét văn hóa riêng, thể hiện trong ngôn ngữ, trang phục, quần cư, phong tục, tập quán,... làm cho nền văn hóa Việt Nam thêm phong phú, giàu bản sắc.

Dân tộc Việt (Kinh):

• Có dân số đông nhất, chiếm khoảng 86% dân số cả nước.
• Nhiều kinh nghiệm trong thâm canh lúa nước, có các nghề thủ công đạt tới mức độ tinh xảo.
• Là lực lượng lao động đông đảo trong các ngành nông nghiệp, công nghiệp, dịch vụ, khoa học kĩ thuật.

Các dân tộc ít người:

• Có số dân và trình độ kinh tế khác nhau.
• Mỗi dân tộc có kinh nghiệm riêng trong một số lĩnh vực nông nghiệp, thủ công nghiệp.
• Các hoạt động công nghiệp, dịch vụ, văn hóa, khoa học kĩ thuật... của Việt Nam đều có sự tham gia của các dân tộc ít người.

Người Việt định cư ở nước ngoài cũng là một bộ phận của cộng đồng các dân tộc Việt Nam. Đa số họ có lòng yêu nước, đang gián tiếp hoặc trực tiếp góp phần xây dựng đất nước.

Phân bố các dân tộc

Dân tộc Việt (Kinh)

Người Việt phân bố rộng khắp cả nước song tập trung hơn ở các vùng đồng bằng, trung du và duyên hải.

Các dân tộc ít người

Các dân tộc ít người chiếm 13,8% dân số, phân bố chủ yếu ở miền núi và trung du. Đây là vùng thượng nguồn của các con sông, có tiềm năng lớn về tài nguyên thiên nhiên và có vị trí quan trọng về an ninh quốc phòng.

Trung du miền núi Bắc Bộ là địa bàn cư trú đan xen của trên 30 dân tộc. Ở vùng thấp người Tày, Nùng sống tập trung đông ở tả ngạn sông Hồng; người Thái, Mường phân bố từ hữu ngạn sông Hồng đến sông Cả. Người Dao sinh sống chủ yếu ở các sườn núi từ 700 – 1000m. Trên các vùng núi cao là địa bàn cư trú của người Mông.

Khu vực Trường Sơn – Tây Nguyên có trên 20 dân tộc ít người. Các dân tộc ở đây cư trú thành vùng khá rõ rệt, người Ê-đê ở Đắc Lắc, người Gia-rai ở Kon Tum và Gia Lai, người Cơ–ho chủ yếu Lâm Đồng…

Các tỉnh cực Nam Trung Bộ và Nam Bộ có các dân tộc Chăm, Khơ-me cư trú thành từng dải hoặc xen kẽ với người Việt. Người Hoa tập trung chủ yếu ở các đô thị, nhất là ở Thành phố Hồ Chí Minh.

Hiện nay phân bố các dân tộc đã có nhiều thay đổi. Một số dân tộc ít người từ miền núi phía Bắc đến cư trú ở Tây Nguyên. Nhờ cuộc vận động định canh, định cư gắn với xoá đói giảm nghèo mà tình trạng du canh, du cư của một  số dân tộc vùng cao đã được hạn chế, đời sống các dân tộc được nâng lên, môi trường được cải thiện.

Tham khảo

• SGK Địa lí 9 – Nhà xuất bản giáo dục Việt Nam (tái bản lần thứ mười lăm – 2020).
• Số liệu thống kê dân số trong bài là số liệu cũ, của năm 1999.