တတိယကမ္ဘာႏနီးခန်

From Wikiversity

ကဆင်ꩻရယ်ꩻဒါႏနုဲင်ႏငံႏကိဥ်းအာအာနောဝ်ꩻ ပွိုးတမုဲင်ꩻမွော့အောဝ်ႏဆင်ꩻရယ်ꩻသဲင်ꩻဒျာႏစွူစွူဟောင်း။

ကပြွူႏဖြိုဒါႏခမ်းထီကိဥ်ႏအာအာနောဝ်ꩻ အနီးခန်တန်ဖုံႏအောဝ်ႏအာတန်သွူ။ရွဥ်ပမာႏဏဖုံႏယို ဝွေꩻသီးနမ်းကိုႏပဲင်ႏမွိုင်မွိုင်ကြွိုင်ကြွိုင်မာꩻတိုꩻပွာꩻနွောင်ꩻစွဥ်ႏ အမွိုင်သွတ်ꩻတဗာႏသွူ။တွိုႏအဆုဲင်ꩻသွတ်ꩻ ၁၉၇၀ဗာႏအကို ကဆင်ꩻရယ်ꩻငါႏခမ်းထီနုဲင်ႏငံႏအတာႏ ဖေႏကပြွူႏဖြိုထင်ႏထိုနောဝ်ꩻ ထူႏနီးထူႏခန်ရွဥ်အွိုး ကခြွေခြာႏချံꩻသာႏဒါႏခမ်းထီနုဲင်ႏငံႏဘဏ်ထျꩻသွူ။ယိုခါကဆင်ꩻရယ်ꩻဒါႏခမ်းထီနောဝ်ꩻ အနီးအခန်ယိုလိုႏဖေႏဆပ်ချာတေားနောဝ်ꩻ အအေႏတန်တမွိုꩻတမာꩻမွေးထာꩻသွူ။နီမဥ်ႏထူႏနီးထူႏခန်အာအာတဲ့ နီဖေႏဗာႏအအေႏတဲ့ယိန်းအာအာသွူ။နီမဥ်ႏထူႏနီးထူႏခန် မဥ်ႏဖေႏဖြော်ချာတောဝ်းထူႏနီးထူႏခန်ညညလွဥ်နောဝ်ꩻ နီအအေးကယိန်းတိုꩻတိုꩻသွူ။ကျိုꩻစာꩻဖြော်သားနီးခန်ယဖြာꩻဖြာꩻနောဝ်ꩻ ဝွေꩻသီးခမ်းထီအတာႏ ထွာလွဥ်စွဥ်ႏအတန်သွတ်ꩻပျဿနာႏသွူ။ ယိုစားနောဝ်ꩻနီလိုꩻသီးအတာႏ ထွာမွေးငါႏအအာသွတ်ꩻပျဿနာႏတဗာႏသွူ။

ဥပမာႏ–အာဖရိကခမ်းနောဝ်ꩻ စွုမ်ႏနေင်ႏစွုမ်ႏနေင်ႏအောဝ်ႏထူႏနီးထူႏခန်ဒေါ်လာ၁၀ဘီလီယံသွူ။နောဝ်ꩻစားနောဝ်ꩻရအောဝ်ႏစွဥ်ႏ ၄လဲင်ႏရပ်တဲင် ကအာငါႏရွဥ်ယိုစားနောဝ်ꩻ ဝွေꩻသီးခမ်းထီလိုꩻမျိုꩻသားအတာႏ ကျံႏမာႏရေꩻခြွိုင်းသန်ꩻရေꩻဌာႏနတွမ်ႏပညာႏရေꩻဌာနဖုံႏယို သွုံꩻလွေꩻနောဝ်ꩻစားသွူ။ခမ်းထီနုဲင်ႏငံႏစီꩻပွာꩻရေꩻ ကထေထန်ႏအာအာဒါႏရွဥ်ဖုံႏယို ကခြွေခြာႏဒါႏခမ်းထီနုဲင်ႏငံႏအလောင်း ကအောဝ်ႏဒါႏနီးခန်ယို  ဖေႏကဒို့ꩻတခြို့ꩻနွောင်ꩻဝွေꩻသီးနီးခန်းဖုံႏနောဝ်ꩻသွူ။မညတွမ်ႏမမွိုင် ကဆင်ꩻရယ်ꩻငါႏခမ်းထီနုဲင်ႏငံႏအကို အစိုႏရယို နီလိုꩻသီးအတာႏကအီႏသွုံꩻဒါႏ ခြွိုင်းသန်ꩻရေꩻတွမ်ႏပညာႏရေꩻအလောင်းယို ဝွေꩻသီးအံႏဆွုမ်ႏတဒွေါ့ꩻထဲ့ဆွုမ်ႏတဲင် တတိယကမ္ဘာႏအနီးအခန်ꩻအတန်သွတ်ꩻ ဗꩻတွိုႏယိုခါ တထွူသွတ်ꩻတောဝ်းဒွိုန်းသွူ။

ကမဲဥ်ဖေႏသေနောဝ်ꩻ နီခမ်းထီနုဲင်ႏငံႏယိုတဲ့နောဝ်ꩻ ပွိုးတမုုဲင်ꩻပါႏတမုဲင်ꩻ မွော့တတိုꩻတက်ထင်ႏထိုတောဝ်းက ပွိုးလိုꩻအံႏအခါႏကိုနောဝ်ꩻအောဝ်ႏအာငါႏနောဝ်ꩻမꩻ ဆင်ꩻရယ်ꩻဗာႏနောဝ်ꩻသွူ။[1]

အုံနောင်[edit]

  1. ကတဲမ်းပြန်ႏလိတ်အုတ်နောဝ်ꩻ An Introduction to SOCIAL SCIENCESကိုသွူ။