သုတေသနခရာႏ

သုတေသနယံသားတဖြာꩻငဝ်းရီ

သုတေသနယံတဖြာꩻ ကရီဒါႏငေါဝ်းရီယို အဝ်ႏသွံမျိုꩻသွူ။ ၁။သျင်ꩻစဲင်းစဲ့ဗာႏသွူ။ သျင်ꩻစဲင်းစဲ့ငါႏငေါဝ်းရီကရိုꩻနောဝ်ꩻ ငေါဝ်းရီတဗာႏဗာႏယို အမာꩻကျောႏထန်ႏလွဉ်ဖေႏ ပုဂ္ဂိုလ်ႏမုဲင်ꩻထွူတဲင် ဖေႏကသေကမာꩻဗာႏသုတေသနအခရာႏဖုံႏနဝ်ꩻသွူ။

ရေႏမိုႏချက်

မဉ်ႏရီသွူငေါဝ်းရီအကျောင်ꩻခရာႏဖုံႏယို အတိဉ်ႏကျသွတ်ꩻအခရာႏဖုံႏတဲင် ကဖြေႏလွဉ်ဒါႏငေါဝ်းရီအဖြေႏယို နီထူႏနွောင်ꩻစုခြွဉ်းနွောင်ꩻအချက်အဗာႏဖုံႏတဲင် ရေႏမိုႏချက်တဗာႏအောင်ႏမျင်ႏလꩻဗာႏသွူ။

အထွာနွောင်ꩻသုတေသန

အထွာနွောင်ꩻသုတေသနကရိုꩻနောဝ်ꩻ သုတေသနယဟန်ႏကတူႏစဲန်ႏနောဝ်ꩻ အတထွာနွောင်ꩻတဝ်းတဲ့အဝ်ႏ ပွိုးတမုဲင်ꩻနဲးတဲင် အခိန်ႏတွမ်ႏအရွီးအခိုႏ ဆေ့ꩻခြေားထိုꩻသွူ။အလင်ဖုံႏက အထွာနွောင်ꩻဒျာႏရိုꩻလဲ့ ကအီႏလꩻဗာႏအချက်အဗာႏဖုံႏယို ယပ်ခုဲင်ႏတန်သွူ။မာꩻသုတေသနတဗာႏဗာႏယို ဖျင်ဆင်ရီးဗာႏ အချက်အဗာႏဖုံႏတွမ်ႏငေါဝ်းရီဖုံႏ၊အကျောင်ꩻတရာꩻဖုံႏ၊လယ်ႏထွုမ်ႏလွူꩻထွားဗာႏဖုံႏသွူ။

သုတေသနလက္ခဏာႏယဟန်ႏ

နီသွဉ်းသီးကဒေါ့ꩻရီဒါႏ သုတေသနသားသီးအကျောင်ꩻခရာႏဖုံႏယို နီသွဉ်းသီးအတာႏအရေꩻတန်ငါႏသွူ။အွိုးနီအသောင်ꩻအရင်ꩻယို နီတသေထွꩻတဝ်း အကျောင်ꩻခရာႏဖုံႏအဝ်ႏအာတန်ဒျာႏတဲင် ကွပ်ပွိုးသုတေသနသားသီး ရီရောင်လွူꩻထွားဖေႏတဲင် နီသေလွဉ်ဗာႏ၊အဝ်ႏလိုႏမာꩻခရာႏဖုံႏတဲ့ နီသေထွꩻလွဉ်သွူ။ကမာꩻလွဉ်ယိုစားတဲ့ အထွာလွဉ်လက္ခဏာႏဖုံႏတဲ့အဝ်ႏအာတန်သွူ။

သꩻမဲန်သေသန်မွေး

သုတေသနအလောင်းယို သꩻမဲန်သေသန်မွေးငါႏ သꩻဓာတ်တဗာႏယိုတဲ့အရေꩻတန်ငါႏနေနေသွူ။သဓာတ်အာႏတလာလိုဖြာꩻယို ကွပ်ပွိုးသဝင်ႏစာꩻတလာတဲင် သုတေသနခန်းကမ္ဘာႏအခရာႏတဲ့ယဝ်း သွဉ်ထူႏလွူꩻထွားနွောင်ꩻဒျာႏသွူ။နီကတဲမ်းလိတ်တဲ့နဝ်ꩻ သꩻမဲန်မာꩻကျိုꩻစာꩻမုယို ထွာအထျꩻတဲင် မာꩻထွာနွောင်ꩻလိတ်လုဲင်ꩻနောဝ်ꩻစားသွူ။ကွပ်ပွိုးသꩻယိုစားအဝ်ႏတဲင် နီကမာꩻသုတေသနယို အဖေႏချာနီငေါဝ်းဖေႏအာႏဖုံႏ၊မာꩻဖေႏကရုဲင်းဖေႏကကျိုꩻစာꩻလွိုလွို ဖေႏကအောင်ႏမျင်ႏတဲ့နောဝ်ꩻ သꩻယိုတမာဖေႏနီသွူ။လိုꩻလင်ꩻဖုံႏအွဉ်ႏအရေꩻတယူႏနွောင်ꩻတဝ်းလဲ့ နီယူႏနွောင်ꩻ၊လိုꩻလင်တမာꩻထွာတဝ်းလဲ့ နီသꩻယိုအတမာဖေႏနီတဲင် နီမာꩻထွာဗာႏနဝ်ꩻစားသွူ။အဓိကအထျꩻနောဝ်ꩻ သꩻယိုထွဉ်ႏအံႏလꩻလꩻဝွေꩻသီးမꩻသွူ။

ဖေႏကထွာစနစ်တကျ

နီကမာꩻသုတေသနတဲ့နောဝ်ꩻ၊ကတဲမ်းလိတ်တဲ့နောဝ်ꩻ ဖေႏကထွာတဲပ်တဲပ်ယို အရေꩻတန်လွိုဝင်ꩻသွူ။ဖေႏကထွာစနစ်တကျကား မာꩻဗာႏနေးမုဲင်ꩻစားဟောင်း။သုတေသနသားတဖြာꩻယို ကလꩻလွဉ်ဒါႏအချက်အဗာႏဖုံႏ အဖြေႏတမျိုꩻစီႏယို လိုႏတဲက်ထွားတွမ်ႏအထွာသင်ꩻရာꩻဖုံႏထွူတဲင် လိုႏဆွိုက်လိုႏမာꩻဆွိုင်ꩻလို့ဝင်ꩻဖုံႏသွူ။အဓိပ္ပာယ်ႏဖေႏကအဝ်ႏ ဖေႏကညီႏတရျားတတွာလို့ဝင်ꩻနောဝ်ꩻစားသွူ။အချက်တဗာႏတွမ်ႏတဗာႏအခါႏယို ဖေႏကပꩻဖြယ်မဲန်ႏမဲန်ႏနွောင်ꩻ၊လိုႏလꩻအချက်အဗာႏတွမ်ႏလိုႏလꩻတဝ်းအချက်အဗာႏဖုံႏယိုလဲ့ လိုႏပယ်ႏညာꩻတဲ့ပယ်ႏဗာႏသွူ။ထာꩻမာꩻရဲန်ႏဖုံႏယိုတဲ့ ဖေႏကထွာစနစ်တကျနဝ်ꩻ မာꩻမဲန်ႏမဲန်ႏလွဉ်ꩻဗာႏသွူ။သုတေသနသီးတဲ့ ထွို့ꩻနေးဗာႏအစီႏအစဲန်ႏဖုံႏ၊ဖေႏကထဲ့မဲန်ႏတဲင် မာꩻဗာႏနေးမတ်စုဖုံႏ၊စဲစ်ဆေꩻချာဗာႏဖုံႏသွူ။

အရင်ꩻခံႏအကျောင်ꩻသုတေသန

အရင်ꩻခံႏအကျောင်ꩻသုတေသနယိုထွာဒျာႏအခေႏခံႏအဝ်ႏဒင်ႏစဲစ်ဆေꩻအချက်အဗာႏဖုံႏသွူ။အချက်အဗာႏယိုဖေႏကလꩻလွဉ်တဲ့ လꩻလွဉ်ဒျာႏထူႏတွမ်နေးမတ်တန်ꩻစာႏရင်ꩻ၊ရီနေးဖုံႏ၊လယ်ႏထွုမ်ႏလွူꩻထွားဖုံႏ၊မာꩻနေးတွမ်ႏအစွိုꩻဖုံႏသွူ။ယိုစားဖုံႏနောဝ်ꩻ ထွာဒျာႏသုတေသသီးစုခြွဉ်းလꩻလွဉ်အချက်အဗာႏဖုံႏသွူ။နုဲင်းယိုကိုနဝ်ꩻထွာဒျာႏ ကစုခြွဉ်းအချက်အဗာႏဖုံႏယို စုနေးစားတွမ်ႏတခြိုꩻဖုံႏသွူ။အမာႏတရွို့ꩻတဲ့ယိုပေႏငါႏတဲင် နီကမဲန်လꩻဒါႏအချက်ဖုံႏတဲ့ လꩻနွောင်ꩻဒျာႏသွူ။အရင်ꩻခံႏသုတေသနယို တန်ႏဖိုꩻတန်ငါႏ ပွိုးတမုဲင်ꩻနဲးတဲင် ဖေႏဗာႏသွုံꩻအာဗာႏအခိန်ႏ၊ရွဉ်ဖုံႏ၊စုခြွဉ်းအီအချက်ဖုံႏ တခြိုꩻဖုံႏသွူ။

ဥပမာႏ

ငေါဝ်းရီဖဲ့ꩻဆဲင်ႏရာꩻဖုံႏယို ဖေႏဗာႏအခိန်ႏတဲင် ထွုမ်ႏနယ်နေးဗာႏလိုꩻသီး ကမဲန်လꩻအဖြေႏ။ ထူႏနေးတွမ်ႏမတ်တန်ꩻနေးနဝ်ꩻ မာꩻနေးဗာႏအစွိုꩻ၊ဖေ့ဘုတ်အစွိုꩻဖုံႏသွူ။ ထူႏတွမ်စာႏရင်ꩻတဲ့ လယ်ႏထွုမ်ႏလွေꩻဗာႏနေး တဒုံထွူတဒုံ ကအီႏလꩻဗာႏအချက်ဖုံႏသွူ။ တွယ်ႏခါꩻပွုံႏ၊ဝီဒီယိုဖုံႏ ယေန်ႏကေႏမုပွုံႏနုဲင်းမုဲင်ꩻဖုံႏသွူ။ နီကမဲန်သေအခရာႏနောဝ်ꩻ ကတူႏစဲန်ႏယိုနီလွူꩻထွားဗာႏရီးရီးမꩻ အပွုံႏစံႏနုဲင်းမုဲင်ꩻ၊အဖြေႏလွေꩻနုဲင်းမုဲင်ꩻဖုံႏသွူ။

ဒုတိယသုတေသန

ဒုတိယသုတေသနကရိုꩻနောဝ်ꩻ အဓိကတမွေးတဝ်းနဝ်ꩻစားသွူ။သုတေသနယိုနောဝ်ꩻ ထွာဒျာႏအဝ်ႏလဲန်းအထွူတဲင် အချက်အဗာႏဖုံႏ အဝ်ႏပါသော့ꩻအွိုးမူလပထမသုတေသနသွူ။ဒုတိယသုတေသနနဝ်ꩻ ပထမမူလသုတေသနယိုမဉ်ႏတထွာနွောင်ꩻတဝ်းနဝ်ꩻ ယိုတဗာႏလိုႏအပ်မွေးသွူ။ဥပမာႏ လယ်ႏထွုမ်ႏထွားသမဲင်ꩻဖုံႏယို အထွာအကုဲင်ဖုံႏ အဝ်ႏအာတန်ဒျာႏရိုꩻလဲ့ ခွိုင်းနီကလိုႏအဗာႏနဝ်ꩻ ထူႏနွောင်ꩻဒျာႏနဝ်ꩻစားသွူ။သုတေသနယိုတဲ့ မဲန်လꩻအချက်အဗာႏဖုံႏတဲ့ မွေးဒျာႏတဲင် အခိန်ႏ၊အရွီးအခိုႏတလိုႏတဝ်းလဲ့ ထွုမ်ႏလꩻလꩻငါနီအဖြေႏလိုမ်ꩻသွူ။နီကလွိုက်ခါꩻကတူႏစဲန်ႏယို အလွိုအပိုႏအထွာနွောင်ꩻဆေ့ꩻရိုꩻလဲ့ အဝ်ႏလိုႏအပ်တန်သွူ။

ဒုတိယသုတေသနအကျံꩻ

ဥပမာႏအနေႏတဲင် အချက်အဗာႏဖုံႏယို သွုံꩻလွေꩻနေးတွမ်ႏသုတေသနအကျံꩻနယ်ꩻနေးစားတဲ့ လꩻဒျာႏသွူ။နုဲင်းမုဲင်ꩻစားနဲးတဲင် အချက်အဗာႏဖုံႏယို စုရွမ်အွိုးလိုꩻလောင်ႏလင်ထျꩻဖုံႏသွူ။ အဝ်ႏနဝ်ꩻတရန်း အီမေး၊သတင်ꩻကိုဖုံႏ၊ထွားနေးအိဉ်တာဗျူးလိုင်းလောင်းဖုံႏ၊မတ်တန်ꩻတွမ်ႏစေးလာႏဖုံႏ။ လိတ်အုတ်ကိုဖုံႏ တားလဲ့ ထွားလိတ်တွိုက်၊အွန်လိုင်းလောင်းဖုံႏ၊နဝ်ꩻထွူတဲင် လွူꩻဖတ်ထွားယင် သုတေသနသားအလင် ကဒင်ႏဒါႏအကျောင်ꩻခရာႏဖုံႏသွူ။

ထွုမ်ႏရွမ်သုတေသနအနယ်ꩻ

လယ်ႏထွုမ်ႏရွမ်သုတေသနအနယ်ꩻနောဝ်ꩻတဲ့ အရီးသွတ်ꩻ နီကဗော့ꩻရာꩻ နီမွိုးဖြားနီဖာဖြားသီးထျꩻ နီတသေထွꩻတဝ်းအခရာႏဖုံႏ အွိုးဝွေꩻသီးစိုးအကျောင်ꩻဖုံႏသွူ။ အတိဥ်ႏကျတမွေးတဝ်းလဲ့ အမဲန်ႏတရာꩻဒျာႏနေနေသွူ။ဝွေꩻသီးကကျုံႏလွဉ်ဗာႏ ခမ်းရေꩻ၊ထီရေꩻ၊ဒုံဆောင်ႏရပ်ရာႏအရေꩻဖုံႏသွူ။ ထွားနေးလိတ်အုတ်မတ်တန်ꩻ ကိုလိုနီခေတ်အတွိုက်ꩻအခꩻလွဉ်ဒါႏ ဟံႏနယ်ႏဧရိယာႏဖုံႏသွူ။ယိုစားနဝ်ꩻ ထွုမ်ႏရွမ်စုနွောင်ꩻဒျာႏကွို့ꩻ ခေတ်အရန်းရန်းလိတ်အုတ်ကိုသွူ။ ထွားဖတ်ယင်း လိုꩻလင်ဖုံႏကဒင်ႏအကျောင်ꩻခရာႏဖုံႏတဲ့ လꩻဒျာႏသွူ။ သွုံꩻအိဉ်တာနက် လယ်ႏထွုမ်ႏစုရွမ်နေး လိုင်းလောင်းဝင်ꩻကဒင်ႏဖုံႏ။လွေꩻလယ်ႏတွိုႏနေးရပ်ရာႏဒုံဆောင်ႏဖုံႏ၊လယ်ႏတွိုႏပါနေးယင်း သွို့ꩻလုဲင်းခြံတုံးဖုံႏ မာနုဲင်းယိုစားမꩻ သုတေသနတဗာႏဗာႏယို တွိုႏသꩻသွူ။

သုတေသနဒုံကိုရပ်ကို

သုတေသနတဖြာꩻယို လယ်ႏထောင်ထွားသွော့ အစွိုꩻတစွိုꩻ တားလဲ့ ရပ်ကိုဒုံကို တဒုံပေႏသွူ။အုံဗော့ꩻအုံတွိုက်ꩻနေးတဲင် ရီနေးတွမ်ႏငဝ်းရီသꩻဖော်ꩻတရာꩻနေးစားသွူ။ဥပမာႏ လမ်းကို ရီဗာႏငေါဝ်းရီနဝ်ꩻ လမ်းကိုယို လိုꩻအုံသော့နားဟွိုန်စု အဝ်ႏခွိုင်းမုဲင်ꩻဖြာꩻဟောင်း။လွူးနမ်းလွူးသက်နောဝ်ꩻ ခွုမ်မာꩻလွေꩻထာꩻမာꩻ မုဲင်ꩻစားဟောင်း။ဆို့ꩻရုဲင်ရေꩻနဲ့ ဖြေꩻစာကူႏကားထာꩻနဲ့။ ခြွိုင်းသန်ꩻရေꩻက အဝ်ႏဟဝ်လို့ဒျာႏနဲ့ဟောင်း။အမော့စတွမ်ႏငေါဝ်းရီယိုစားတဲင် နီမဲန်သေဒါႏ အချက်အဗာႏဖုံႏယို ရီရောင်နွောင်ꩻဒျာႏသွူ။နီငေါဝ်းရီယို အဗာႏဆာမွိုန်းတဝ်းဝွေꩻသီးမꩻလꩻသွူ။

တွက်အဗာႏလꩻသုတေသန

တွက်အဗာႏသုတေသနကရိုꩻနောဝ်ꩻ အခိန်ႏဖုံႏ၊အညာꩻအဗော့ꩻဖုံႏ၊ဂဏန်ꩻနံပါတ်ဖုံႏ၊လိုꩻအဖြာꩻပေါင်ꩻဖုံႏယို တွက်ချက်နေးစားသွူ။သုတေသနယိုနောဝ်ꩻ နီထီႏနွောင်ꩻဒျာႏ အွိုးနီအသောင်အရင်ꩻအကို ကအဝ်ႏမာꩻဒါႏသုတေသနဖုံႏကဗွိုန်ဒါႏဝင်ꩻ နုဲင်းလိုꩻမုသိပ္ပံကိုနဝ်ꩻစားသွူ။ယိုနဝ်ꩻအထိန်ꩻဖေႏတဲ့ အသောင်အရင်ꩻအကျောင်ꩻခရာႏဖုံႏတွမ်ႏကခွေါင်ခံႏဒါႏ သုတေသနကဗွိုန်ဝင်ꩻ လိုꩻမုသိပ္ပံအကျောင်ꩻခရာႏဖုံႏသွူ။ယိုနောဝ်ꩻ ထွာဒျာႏအရန်းထိုထွို့ꩻဗူႏဒျာႏသွူ။တခြိုꩻဖုံႏ၊လိုꩻမုရေꩻဖုံႏ၊တွက်အဗာႏလꩻနေးစားဖုံႏသွူ။

ကိန်ꩻဂဏန်ꩻဒေတာ

ကိန်ꩻဂဏန်ꩻဒေတာနောဝ်ꩻ အချက်အဗာႏဒျာႏသွူ။အပြောင်ꩻလုဲင်ႏနွောင်ꩻဖေႏ အတွက်အချက်ဖုံႏတဲ့ ယိုꩻပေႏသွူ။နုဲင်းလိုꩻမုသိပ္ပံအနေႏတဲ့ သုတေသနသားတဖြာꩻ ကရီဒါႏငေါဝ်းအဖြေႏယိုနောဝ်ꩻ လိုꩻကအုံဒါႏဝေင်ꩻကိုတွမ်ႏကအုံဒါႏဝေင်ꩻထန်ႏ ဒုံကိုရပ်ကိုနောဝ်ꩻ ထီအွꩻတာႏကြောင်းစင် အကွာႏဝင်ꩻနေးမုဲင်ꩻစားဟောင်း။ နုဲင်းဝေင်ꩻကို လမ်းတွိုင်ꩻဖေႏကအွꩻဗာႏလိုမ်းလိုမ်းထီနောဝ်ꩻ ၈၆.၇%အ‌ေကြာင်းစင် သွတ်ꩻတဲ့ အဝ်ႏကျိုꩻစာꩻမာꩻဖေႏသွူ။ နုဲင်းဒျာႏဖြောင်းဖြေꩻအလꩻတဲ့ ထီကြောင်းစင်တဲ့လနွောင်ꩻဒျာႏတဲင် အငိုꩻတန်ထိုငါႏဒျာႏသွူ။

လိုꩻအာသꩻဖော်ꩻတရာꩻ

အထွေထွေဖဲ့ꩻစွုမ်ႏရာꩻယို ထွာဒျာႏလယ်ႏထွုမ်ႏထွားဒျာႏသုတေသနအခရာႏမုဲင်ꩻတရိုꩻတောဝ်း အီႏဒင်ႏပျꩻနယ်ချာလိုꩻအာသဖော်ꩻတရာꩻထျꩻနောဝ်ꩻ လယ်ႏထွုမ်ႏစုရွမ်ဗာႏ အချက်အဗာႏတိဉ်ႏကျသွတ်ထွူတဲင် ကွဲးဒင်ႏနယ်ပျꩻသွူ။လိုꩻမုသိပ္ပံအလꩻနောဝ်ꩻ လိုꩻဝေင်ꩻတန်ကိုယို အလꩻနွောင်ꩻထီကြောင်းစင်နဝ်ꩻ တတွာမုဲင်ꩻဟောင်း။ဥပမာႏနေးတဲ့ သုတေသနတဖြာꩻ လယ်ႏထွုမ်ႏထောင်ထွားနေးစွဉ်ႏ ဝေင်ꩻတန်နဲ့ တားလဲ့ လမ်းတလမ်းငါနဲ့။ယိုနီဗာႏနောဝ်ꩻ အဖဲ့ꩻမုဲင်ꩻရအီႏတွိုႏသꩻဟောင်း။

အွောန်ႏဗာႏအထွော့အချက်

အွောန်ႏဗာႏအထွော့အချက်ကရိုꩻနောဝ်ꩻ ထွာဒျာႏ သုတေသနသားတဖြာꩻယို ကသုတေသနဒါႏလိုꩻသီးအလောင်းယို အကျောင်ꩻတဲက်ဆဲင်ႏတွမ်ႏနမ်းပုဂ္ဂိုလ်ႏရေꩻဆဲင်ႏရာꩻ ဖေႏကပါဆေ့ꩻဗာႏ အကျောင်ꩻခရာႏဒျာႏသွူ။ဝွေꩻကအဝ်ႏဗာႏငါ ဝွေꩻသီးယွုမ်းအံႏမု၊အသꩻပါထာꩻဖုံႏ၊အတန်ႏဖိုႏဖုံႏတဲင် အွောန်ႏဗာႏနေးအထွော့သွူ။ငေါဝ်းရီနောဝ်ꩻ နီသွဉ်းသီးစီႏမီႏကိန်ꩻယို အကျိုꩻအဝ်ႏအီ စီꩻပွာꩻရေꩻအပေႏစားခွိုင်းမုဲင်ꩻဟောင်း။တဲက်ထွားလွေꩻဗာႏ အဟဝ်ဖဲ့ꩻတဲ့သင် အကုဲင်ဖဲ့ꩻတဲ့ တက်ထွားဗာႏနေနေသွူ။စီꩻပွာꩻရေꩻတဗာႏယို ရေႏရွယ်ႏလွေꩻအဟဝ်နဝ်ꩻတဲ့ အကျိုꩻအဝ်ႏအာအီတန်သွူ။

ယွုမ်းအံႏအာႏကွိုꩻမု

ယွုမ်းအံႏအာႏကွိုꩻမုယို ထွာဒျာႏ သုတေသနသီးထာꩻမာꩻခွင်ႏအကို ကအဝ်ႏဒါႏအကျောင်ꩻခရာႏဖုံႏယို ကျုံႏရာꩻတွော့ꩻနွို့မာꩻ နဝ်ꩻစားဖေႏကထွာဗာႏမွိုန်း ယွုမ်းအံႏသꩻဆွော့ꩻဖေႏကလꩻနဝ်ꩻစားတဲင် စုရွမ်သွူအချက်အဗာႏဒေတာဖုံႏ၊ သုတေသနသီး တရေႏရွယ်ႏတဝ်းစွဉ်ႏလဲ့ အမဉ်ႏထွာလွဉ်တစားနဝ်ꩻ ကရေႏကဝ်ႏထွန်ႏယို ဖေႏကအဝ်ႏစွူစွူဗာႏအကျောင်ꩻနဝ်ꩻစားသွူ။

ခွေါင်ခံႏဗာႏ

ခွေါင်ခံႏဗာႏကရိုꩻနောဝ်ꩻ သုတေသနထာꩻမာꩻရဲန်ႏယို ကစုခြွဉ်းရွမ်ဒါႏအချက်အဗာႏဒေတာဖုံႏယို ဖေႏကထဲ့မဲန်ႏခွေါင်ခံႏဗာႏနောဝ်ꩻ တဲက်ထွားဗာႏတွမ်ႏကစုရွမ်ဒါႏ တဗာႏတွမ်ႏတဗာႏသွူ။နုဲင်းဆꩻကီဖုံႏနဝ်ꩻအတွိုင်ꩻသွူ။ကိဉ်းအာတဲ့ယိုစားနောဝ်ꩻ သုတေသနသားသီးအတာႏ အကျိုꩻအဝ်ႏအာအီငါႏသွူ။ဥပမာႏနေးတဲ့ မန္တလေꩻယို လိုꩻကမာꩻပွုံႏမဲန်ႏဒါႏ သွဉ်ခန်ꩻဖုံႏယို အဝ်ႏခွိုင်းမုဲင်ꩻဖြာꩻ တလာတောႏတွင်ꩻယို။

သုတေသနအနယ်ꩻတဖူꩻရော်ꩻဝင်ꩻ

သုတေသနအနယ်ꩻတဖူꩻရော်ꩻဝင်ꩻကရိုꩻနောဝ်ꩻ ထွာဒျာႏသုတေသနသီးကသွုံꩻအခင်ႏလမ်းအထွောင်း ကစုရွမ်ဒါႏသုတေသနစီႏမီႏကိန်ꩻအချက်အဗာႏအကို ကသွုံံꩻပျုအနယ်ꩻတဖူꩻနီဗာႏနောဝ်ꩻ တွက်အဗာႏနေးတွမ်ႏသဘာႏဝကထွာလွဉ်လိုမုရေꩻအကိုဖုံႏသွူ။ထွားသွူအခေႏနေႏတဲင် အရပ်ဒေႏသယိုနဝ်ꩻ လွောက်ဖက်ရာꩻအနယ်ꩻမုဲင်ꩻ၊ယလဲင်ႏလဲင်ႏနောဝ်ꩻ အနယ်ꩻယိုနီဗာႏလိုမ်ꩻတကာႏတဝ်း ထူႏသွုံꩻဗာႏအနယ်ꩻလင်တဲ့ အဝ်ႏဒျာႏသွူ။ဝွေꩻသီးအဝ်ႏယွုမ်းအံႏဒျာႏ ယိုဖုံႏကအီႏစုရွမ်ယင်းထဲင်း ဖေႏကယမ်ထဲင်းထဲင်းထွူ ဖေႏကသေနာႏယိုꩻလွေꩻတဲင် လိုမုအပွိုင်အဝွိုင်ꩻကိုကထွာဒါႏပျဿနာႏဖုံႏယို ဝွေꩻသီးထူႏသွုံꩻလွေꩻတွမ်ႏအုံဗော့နေးအနယ်ꩻတဲင် မာꩻလွေꩻသုတေသနနဝ်ꩻစားတဲင် အတွိုႏသꩻထဲ့မဲန်ႏမွေးထာꩻသွူ။

သုတေသနသားအတာႏ

သုတေသနသားနောဝ်ꩻ ကစုရွမ်ကလꩻလွဉ်ဒါႏ အကျောင်ꩻခရာႏဖုံႏယို တဗာႏတွမ်ႏတဗာႏ တဲက်ထွားဗာႏထွူတဲင် စဲစ်ဆေꩻကဲစ်ꩻဖေႏဗာႏသွူ။လိုမုရေꩻသဘာႏဝသောင်ရင်ꩻတဲ့နဝ်ꩻ၊လင်ꩻနေးကွင်ꩻတဲင် သုတေသနကလွဉ်ထွူတဲင် မွဉ်းဖျင်ထွူတွော့ꩻ ဒင်ႏပသာကီထင်ႏယင်း အစွိုꩻတစွိုꩻ(NGO)၊နုဲင်ႏတောႏအစိုႏရ၊အစွိုꩻဖုံႏတဲင် ယိုနဝ်ꩻထွာဒျာႏသုတေသနသီးအတာႏ ထာꩻမာꩻထွူတဗာႏသွူ။

အနယ်ꩻဗျူဟာ ဥပမာႏ

ယိုကိုနောဝ်ꩻထွာဒျာႏ ဥပမာႏငေါဝ်းရီပွုံႏစံႏဖုံႏသွူ။အချက်အဗာႏဖုံႏတွမ်ႏကလွိုက်အွဉ်ႏနယ်ခါꩻဒါႏ သုတေသနဒင်ႏထင်ႏအချက်ဖုံႏသွူ။ ၁။ပွိုးထမုဲင်ꩻ လိုꩻပေႏခေတ်ယိုခါနောဝ်ꩻ အထွားရောင်ငါႏဖုန်းဟောင်း။ ၂။၈၆.၇%နောဝ်ꩻ ကဒေါ့ꩻပြန်ႏလွဉ်ချာသား ကဖောႏနယ်လွေအခရာႏနောဝ်ꩻ သဘာႏဝသောင်ရင်ꩻယို အကုဲင်ပြင်ꩻထိုအာလဲန်းအကျောင်ꩻသွူ။ ၃။လိုꩻသီးကိဉ်းအာ ထာမာꩻသားနောဝ်ꩻ ထွာဒျာႏ ထာꩻမာꩻတအဲန်ထဝ်းဝင်ꩻဖုံႏသွူ။ ၄။စွုမ်ႏနီꩻနီꩻနောဝ်ꩻ သီဟွာႏကြောင်းစူခွိုင်းမုဲင်ꩻလဲင်ႏဟောင်း။သဖော်ꩻတရာꩻနဝ်ꩻစားတဲင် ကလိုႏရာꩻအဖဲ့ꩻမုဲင်ꩻ သုတေသနထွူတဲင် ဒင်ႏကီထင်ႏဗာႏအရန်းရန်းသွူ။

ဝတ္တရာꩻ

ဝတ္တရာꩻကရိုꩻနောဝ်ꩻ ထာꩻထီႏထာꩻယူႏဖုံႏယို ထီႏတွမ်ႏယူႏတွမ်ႏအမဲန်ႏတရာꩻထွူတဲင် ခွေါင်ခံႏသွတ်ꩻတဗာႏဗာႏတဲ့နောဝ်ꩻ၊အမျာꩻဆဲင်ႏတဲ့နောဝ်ꩻ တမုဲင်ꩻဖုံႏမဲန်ႏဟောင်း၊ပဲင်ႏချာꩻလွေꩻဗာႏမဲန်ႏမဲန်ႏနောဝ်ꩻ ထွာဒျာႏဝတ္တရာꩻသွူ။ဝတ္တရာꩻကအဝ်ႏတွိုင်ꩻ ခွုမ်စံႏလွေꩻနဝ်ꩻစားမွေးတဝ်းတဲင် သုတေသနအတာႏတဲ့နောဝ်ꩻ၊လိုꩻတဖြာꩻတဲ့နောဝ်ꩻ၊လိုꩻအာအမျာꩻတဲ့နောဝ်ꩻ ဆွုံꩻဖျတ်ပဲင်ႏချာမဲန်ႏမဲန်ႏဗာႏ အကျိုꩻအဝ်ႏဒါႏအဖဲ့ꩻနဝ်ꩻသွူ။

ခွိုက်အဗာႏဆာ

၁။သုတေသနသီးနောဝ်ꩻ လိုꩻသီးအလောင်းယို အဟဝ်တဝ်းအဖဲ့ꩻနောဝ်ꩻ ကျိုꩻစာꩻမာꩻလွေꩻနေဟောင်း။ ၂။ကသုတေသနသားဖုံႏယို အပါခွိုင်းမုဲင်ꩻဖြာꩻဟောင်း။ မာꩻသုတေသနနောဝ်ꩻ မဉ်ႏမာꩻခွိုက်ဗာႏဆာသွူအထွူဖုံႏနောဝ်ꩻ ထွာသုတေသနသားသီးထွာအီခွိုက်အဗာႏအကျောင်ꩻတရာꩻသွူ။ခွိုက်အဗာႏဆာယင်း သုတေသနကပါနွို့သားဖုံႏ၊အစွိုꩻအဗူႏဖုံႏတွမ်ႏလိုꩻအာသီးအလောင်းဖုံႏသွူ။ခွိုက်အဗာႏဆာဖုံႏနောဝ်ꩻ အကျောင်ꩻမာꩻထွာအီအဝ်ႏအာတန်ဒျာႏသွူ။

အဗာႏဆာနမ်းခန္ဓာႏ

မာꩻသုတေသနယိုနောဝ်ꩻ အယိုꩻတမွေးတဝ်းနေနေတဲင် အယပ်ꩻတန်ဒျာႏသွူ။အဒေါ့ꩻအဖြဝ်ႏဖဲ့ꩻတဲ့နောဝ်ꩻ၊အလွေꩻအသဲင်ꩻတဲ့နောဝ်ꩻ၊ခင်ႏလမ်းဒေႏသဖုံႏတဲ့နောဝ်ꩻ တဗွိုန်တဝ်းဝင်ꩻတဲင် လိုꩻကမာꩻသုတေသနသားယို ဆာစဲင်ဗာႏတဲ့အဝ်ႏ၊အကုဲင်အထွာဖဲ့တဲ့နောဝ်ꩻ အမာꩻပြင်ꩻကုဲင်အီလိုꩻတဖြာꩻနဝ်ꩻစားသွူ။ဥပမာႏ သီမဉ်ႏမာꩻသုတေသနအန္တရာယ်ႏအဝွိုင်ꩻကို လိုမ်းဗိဉ်ႏရေꩻမဉ်ႏတပါတဝ်းနောဝ်ꩻ သုတေသနသားတွမ်ႏအစွိုꩻကပါနွို့သော့ꩻသားယို လꩻဗာႏအကဲင်ဆာဖုံႏသွူ။

အဗာႏဆာနမ်းအန္တရာယ်ႏဖေႏကဆေ့ꩻ

လယ်ႏထွုမ်ႏထွားသတင်ꩻအချက်အဗာႏကလꩻနွောင်ꩻဒါႏ ဧရိယာႏဟံႏနယ်ႏကလိုမ်းဗိဉ်ႏဒါႏခင်ႏလမ်းနဝ်ꩻကို သျုတ်သျက်ကညာꩻခင်ႏလမ်းတဲ့သင်၊တွမ်ႏစူခွုမ်သားတအဝ်ႏတဝ်းအခင်ႏလမ်းဖုံႏနဝ်ꩻသွူ။ အဆုဲင်ꩻသွတ်ꩻထွုမ်ႏထွားယင်းသွော့ အကျောင်ꩻခရာႏနောဝ်ꩻ တဖူꩻအခေႏနေႏတွမ်ႏရာႏသီႏဉတုအခေႏနေႏ နီကမာꩻသုတေသနအခင်ႏလမ်းဒေႏသအကို အလွေꩻအသဲင်ꩻအဆင်ႏယံပြေႏတာႏသွူ။

အဗာႏဆာလိုꩻမုရေꩻ

သုတေသနထွာနွောင်ꩻဒါႏပျဿနာႏအခရာႏနောဝ်ꩻတဲ့ သွုပ်ဒေါ့ꩻရီလို့ဝင်ꩻအကို တွမ်ႏလိုꩻသီးအခါႏဖုံႏ၊နားဟွိုန်စုအခါႏဖုံႏ၊အစွိုꩻအခါႏဖုံႏယို ထွာထိုꩻအရော့ꩻတဝ်းတစွိုးတမျိုꩻတွမ်ႏသဖော်ꩻတရာꩻဖြယ်လို့ဝင်ꩻ ဗွိုန်တဝ်းလို့ဝင်ꩻတဲင် အဗာႏဆာထိုꩻလိုꩻမုရေꩻနဝ်ꩻသွူ။ဥပမာႏ သီမဉ်ႏထွုမ်ႏလယ်ႏထွားနီလိုꩻသီးကဖေႏဒါႏမဲတွမ်ႏအစွိုꩻတစွိုꩻမဲပွယ်ꩻယို ဝွေꩻသီးဖေႏနုဲင်းမုဲင်ꩻစားဟောင်းကရိုꩻနဝ်ꩻ တနွိုင်လို့ဝင်ꩻ၊ရိမ်လို့ဝင်ꩻတဲင် သလျားဒေါသထာꩻဖုံႏ ထွာလွဉ်တဲင် တဖြာꩻတွမ်ႏတဖြာꩻ တစွိုꩻတွမ်ႏတစွိုꩻခဝ်းဒွုမ်ဝင်ꩻတဲင် အဗာႏဆာတေားလိုꩻမုရေꩻဖဲ့ဖုံႏသွူ။

အခွိုင်းဆာဥပဒေႏဖဲ့ꩻဆဲင်ႏရာꩻ

အခွိုင်းဗာႏဆာတရာꩻဥပဒေႏဖဲ့ကရိုꩻနဝ်ꩻ ကထွာလွဉ်ဗာႏပျဿနာႏနဝ်ꩻတဲ့ ရဲꩻတွမ်ႏဆွုံꩻဖျတ်တရာꩻသားသွူ။ဥပမာႏတဲ့ ကသုတေသနဒါႏဧရိယာႏအကို အစိုႏရတဖေႏတဝ်းအခွင်ꩻလိုꩻဖုံႏလွေꩻလယ်ႏထာꩻဖုံႏ၊လယ်ႏထွားထာꩻဖုံႏနောဝ်ꩻ တွမ်ႏတရာꩻဥပဒေႏအလꩻ လွိုဆန်ထိုꩻနဝ်ꩻစားတဲ့ပါ၊ငမ်းထွာအန္တရာယ်ႏတစွိုးတဲင် နေးတွမ်ႏနမ်းပဲင်ႏအာႏဏာႏတွော့ꩻ မာꩻလတဝ်းသွူ။

အခွိုင်းဆာသꩻဖဲ့ꩻဆဲင်ႏရာꩻ

အခွိုင်းဆာသꩻဖဲ့ꩻနောဝ်ꩻထွာဒျာႏ လိုꩻတဖြာꩻတရိုꩻတောဝ်း နီမဉ်ႏရီဝွေꩻသီးနောဝ်ꩻ အမဉ်ႏဖောႏနယ်အလွိုးတဲ့နဝ်ꩻ၊ငဝ်းအဖြေႏတဲ့နဝ်ꩻ ပွုံႏမဲန်ႏတမွေးဒွုမ်အခေႏနေႏနဝ်ꩻ နီသုတေသနထာꩻယို အဗာႏဆာလဲန်းသွူ သꩻဖဲ့ꩻဆဲင်ႏရာꩻနဝ်ꩻသွူ။ဥပမာႏတဲ့ သုတေသနသားသီးငေါဝ်းရီနောဝ်ꩻ အမာꩻသꩻပေႏအီလိုꩻဖုံႏ၊အမာꩻတငွို့အီလိုꩻဖုံႏ၊မာꩻဝင်ꩻသꩻအီဝင်ꩻဖုံႏတွမ်ႏအမာꩻထိုꩻမားအီဝင်ꩻထာꩻယွုမ်းအံႏမုဖုံႏယို ထွာဒျာႏ အခွိုင်းဆာသꩻဖဲ့ꩻဆဲင်ႏရာꩻနဝ်ꩻစားသွူ။

အခွိုင်းဆာသꩻဖေႏကဆေ့ꩻ

နီတမောင်ꩻတဝ်းအစွိုꩻသားအကို မဉ်ႏရီလွဉ်ငေါဝ်းရီဖုံႏယို ခါးလားကအီႏလွေꩻရီနောဝ်ꩻ အတန်အကိုအနေႏ တဖြာꩻဖြာꩻနောဝ်ꩻ ပျဿနာႏအဝ်ႏနဲ့အဝ်ႏတဝ်းနဲ့ မာꩻသေသေဗာႏသွူ။ဖေႏအကျံႏဥာဏ်ႏသားတွမ်ႏသုတေသနသားသီးယို အခွဲအကျုံႏအဝ်ႏလိုႏပုဂ္ဂိုလ်ႏနဝ်ꩻအလောင်း မဉ်ႏရီရောင်နဝ်ꩻ အကျောင်ꩻခရာႏဖုံႏယိုကားကအဝ်ႏနွို့ပါငီꩻသော့ꩻသွော့။ သျင်ꩻစဲင်းနယ်သွော့ အကျောင်ꩻခရာႏဖုံႏကားကအဝ်ႏ ငေါဝ်းရီငေါဝ်းဖြေႏပွုံႏစံႏဖုံႏယို မာꩻသေႏချာႏထွူမꩻ ကွဲသုတေသနဗာႏသွူ။

သုတေသနဝတ္တရာꩻဆဲင်ႏရာꩻအင်္ဂါႏဖုံႏ

၁။အထွာထွိုက်နုဲင်းမုဲင်ꩻဟောင်း ခါးလားလိုꩻတဖြာꩻကခွင်ꩻဒါႏကအီႏနွို့မာꩻသုတေသနနောဝ်ꩻ။ ၂။သုတေသနယိုထွာဒျာႏယွုမ်းအံႏမုဖဲ့ဆဲင်ႏရာꩻအဝ်ႏကရိုꩻနောဝ်ꩻ ကနွို့ပါသားပါꩻမုဲင်ꩻသေဟောင်း အခရာႏဖုံႏနောဝ်ꩻ။ ၃။ပွိုးထမုဲင်ꩻ ထူႏခါꩻသွမ်ꩻခါꩻအချက်အဗာႏတွမ်ႏဒင်ႏထင်ႏဗာႏသုတေသနအချက်ဖုံႏယို အရေꩻကီꩻငါႏဟောင်း။ အဗာႏဆာကိဉ်းအာနောဝ်ꩻ ထွာဒျာႏအွိုးနဝ်ꩻအကိုလိုꩻမုဝတ္တရာꩻဖဲ့ꩻဆဲင်ႏရာꩻထာꩻယူႏထာꩻထီႏသုတေသနယို ကပါနောဝ်ꩻ သွဉ်ထူႏသွင်ꩻခွင်ꩻဖေႏပွုံႏစံႏ၊ယွုမ်းအံႏမုဖဲ့ꩻတွမ်ႏနမ်းရေꩻနမ်းတာႏဖေႏကဗိဉ်ႏဖုံႏတာႏသွူ။

ခွင်ꩻဖေႏသော့ꩻလွိုးအငုဲင်ꩻ

ခွင်ꩻဖေႏသော့ꩻလွိုးအငုဲင်ꩻကရိုꩻနောဝ်ꩻ တွမ်ႏတွမ်ထူႏထွာနွောင်ꩻရာꩻနီဖဲ့ꩻနီခဝ် အချက်အဗာႏဖုံႏသွူ။ယိုကိုနောဝ်ꩻ ကဖေႏလွဉ်ချာတာႏဝွန်ႏအဝ်ႏသားကပါနွို့သုတေသနသားဖုံႏ အဝ်ႏပျနယ်သျင်ꩻနယ်နဝ်ꩻစားသွူ။အဗွိုန်နုဲင်းပွုံႏအလွိုးနဝ်ꩻစားသွူ။ ဖြွောင်ႏဖြွောင်ႏဒွေါင်ႏဒွေါင်ႏသုတေသနနိဂုံးတပုဒ်။ အထွာနွောင်ꩻဒါႏအန္တရာယ်ႏအဗာႏဆာဒါႏဖုံႏတွမ်ႏသုတေသနအတာႏအကျိုꩻအဝ်ႏအီထွာနွောင်ꩻတာႏဖုံႏသွူ။ မဲန်ထွာမုဲင်ꩻထွာတဲ့ သုတေသနသီးနောဝ်ꩻ ထူႏခါꩻဗာႏမတ်စု၊ဆွမ်ꩻခါꩻဗာႏအငဝ်းတွမ်ႏဓာတ်ပွုံႏဖုံႏသွူ။ အခိန်ႏတရွေꩻတဝ်းသုတေသနအစွိုꩻနွို့သားနောဝ်ꩻ တဲမ်းထွို့ꩻနွောင်ꩻအခိန်ႏဖုံႏ။ သုတေသနအစွိုꩻပါသား ဖြေႏစေချာဗာႏတဝ်းငေါဝ်းရီဖုံႏသွူ။

သတင်ꩻအချက်အဗာႏဖေႏခွင်ꩻ

သုတေသနသားတဖြာꩻနောဝ်ꩻ တွမ်ႏငဝ်းတဲ့နဝ်ꩻ၊တဲမ်းနေးတွမ်ႏလိတ်တဲ့နဝ်ꩻ မာꩻနွောင်ꩻဖေႏနွောင်ꩻဒျာႏသတင်ꩻအခွင်ꩻသွူ။အစွိုꩻနွို့သားတဖြာꩻဖေႏထွူသွူသတင်ꩻဖုံႏအကျောင်ꩻခရာႏနောဝ်ꩻ သုတေသနတဲ့ အကျိုꩻဟဝ်တွမ်ႏအကျိုꩻဟဝ်တဝ်းယိုနီဗာႏ အထွာနွောင်ꩻလွဉ်သွူ။မဉ်ႏထွာလွဉ်သွူယိုစားနဝ်ꩻ ဖေႏထင်ႏကီဒင်ႏထင်ႏကီယင်းအရန်းရန်းကရိုꩻနောဝ်ꩻ ထွာသတင်ꩻအချက်အဗာႏဖေႏခွင်ꩻလꩻနဝ်ꩻစားသွူ။ကိဉ်းအာအာတဲ့ သုတေသနသားနဝ်ꩻ ခါးလားကမာꩻစသုတေသနနဝ်ꩻကာႏ ငေါဝ်းရီအတာႏနဝ်ꩻအဝ်ႏရီလဲန်းဒျာႏရင်ꩻသွူ။ကွပ်နဝ်ꩻမ သုတေသနအစွိုꩻနွို့သားဖုံႏ တဲမ်းထွို့ꩻနွောင်ꩻဒျာႏသုတေသနထာꩻမာꩻရဲန်ႏဖုံႏတွမ်ႏမာꩻပဲင်ႏခွင်ꩻဖုံႏတဲ့ အဝ်ႏဒျာႏသွူ။

ယွုမ်းအံႏသဆွော့ꩻမု

ယွုမ်းအံႏသဆွော့ꩻမုကရိုꩻနောဝ်ꩻ သတင်ꩻအချက်အဗာႏအကျောင်ꩻခရာႏကပါဒါႏကားကအဝ်ႏယိုနောဝ်ꩻတဲ့ လိုꩻပုဂ္ဂိုလ်ႏတရိုꩻတဝ်း၊အဲန်တာနက်တရိုꩻတဝ်း၊တွမ်ႏလိုꩻပုဂ္ဂိုလ်ႏလိုꩻအလင်ဖုံႏ သုတေသနအစွိုꩻယို ဖန်းဖြယ်ဒေါ့ꩻနယ်ဗာႏတဝ်းသွူ။တဒေါ့နယ်ဗာႏတဝ်းနုဲင်းမုဲင်ꩻစားက အချက်အဗာႏအကို ဝွေꩻသီးမိဉ်ꩻ၊ပွုံႏဖုံႏတွမ်ႏအလင်ကဖောႏနယ်ဒါႏ အပေႏစားကိစ္စဖုံႏယိုသွူ။ယွုမ်းအံႏသဆွော့မုယို သေဒျာႏကွို့ꩻသုတေသနသားသီးအစွိုꩻခြာဖုံႏလိုမ်ꩻသွူ။

စွို့ꩻစွဉ်ႏရိုꩻသာꩻမု

သုတေသနထာꩻမာꩻယို ကထွုမ်ႏရွမ်ဒါႏအကျောင်ꩻခရာႏအစွိုꩻဖုံနောဝ်ꩻ ဒင်ႏထင်ႏနယ်မဉ်ႏတတိဉ်ႏကျထဲ့မဲန်ႏတဝ်းအချက်အဗာႏနောဝ်ꩻ သုတေသနထွာနွောင်ꩻဒါႏအဆွုံꩻအဖျတ်အနုတ်အဟဝ်တဝ်းအဖဲ့ꩻတဲင် အစွိုꩻအာအတာႏနဝ်ꩻ အကျိုꩻအဲန်ထဝ်းအီသွူ။ကွပ်ပွိုးနဝ်ꩻမꩻ အရေꩻကီꩻသွတ်နဝ်ꩻ တွမ်ထူႏအငဝ်းဖုံႏမတ်တန်ꩻဖုံႏ၊အချက်အဗာႏဖုံႏယို စွို့ꩻစွဉ်ႏမဲန်ႏဗာႏ၊ကထွုမ်းဒါႏအချက်နမ်းခြောင်တင်တဲ့နဝ်ꩻ၊ကတဲမ်းဖေႏချာဒါႏအစွိုꩻတစွိုꩻတာႏ သုတေသနအချက်ဖုံႏတဲ့နဝ်ꩻ မဲန်ႏဗာႏအမဲန်ႏတရာꩻအမော့အစသွူ။စွို့ꩻစွဉ်ႏရိုꩻသာမုကရိုယိုနဝ်ꩻ သုတေသနသားတဖြာꩻ အခေႏခံႏဗာႏတွမ်ႏအထွာနွောင်ꩻဒါႏအကျောင်ꩻခရာႏဖုံႏယိုတဲမ်းဗာႏတဲင် အွောန်ႏထွော့ဗာႏနေးတွမ်ႏသုတေသနဖုံႏသွူ။

မာꩻဗာႏအဗိဉ်ႏအဗꩻ

သုတေသနသားတဖြာꩻနဝ်ꩻ မာꩻသေႏခေါင်းသေႏချာႏဗာႏ သုတေသနအစွိုꩻဖုံႏအတာႏယို ဖောႏနယ်အွဉ်ႏနယ်ဗာႏတဝ်း လိုꩻလင်တဖြာꩻဖြာꩻသွူ။ဥပမာႏအနေႏနဝ်ꩻ နုဲင်းမုဲင်ꩻစားဟောင်းတဲ့ သုတေသနသားသီးအချင်ꩻချင်ꩻ နမ်းရေꩻနမ်းတာႏတဲ့နဝ်ꩻ၊အစွိုꩻယဟန်ႏထာꩻမာꩻရဲန်ႏတဲ့နဝ်ꩻ မာꩻဗာႏအဗိဉ်ႏအဗꩻတဲ့အဝ်ႏသွူ။ ၁။ယွုမ်းအံႏမုကရိုꩻယို။ ၂။မာꩻခွင်ꩻအွောႏန်ႏထွော့လွေꩻ နမ်းထာꩻမာꩻ။ ၃။စွို့ꩻစွဉ်ႏရိုꩻသာꩻဗာႏ။ ၄။နမ်းကမာꩻသုတေသနတွမ်ႏအစွိုꩻသတင်ꩻအချက်အဗာႏဖုံႏယို ဒေါ့ꩻလွင်ꩻလောလယ်ထာꩻ မာꩻဗာႏတဝ်းသွူ။

သုတေသနအစွိုꩻနွို့သားဖန်ဆင်ꩻခွင်ꩻ

ဖန်ဆင်ꩻခွင်ꩻကရိုꩻနောဝ်ꩻ ခါးလားကနွို့မာꩻငီꩻဝင်ꩻနောဝ်ꩻ သုတေသနထာꩻမာꩻရဲန်ႏဖုံႏယို နီမဲန်မာꩻပွုံႏစံꩻမုဲင်ꩻတရိုꩻတဝ်း၊နီမဲန်ထေအချက်အဗာႏနုဲင်းမုဲင်ꩻစားဖုံႏဟောင်းသွူ။ သုတေသနကပါဒါႏ ဖြေႏသျင်ꩻအီအတာႏ ကထွာဒါႏငေါဝ်းရီငေါဝ်းဖြေႏနဝ်ꩻ ပွိုင်းဝွို့တွမ်ႏသုတေသနထာꩻမာꩻရဲန်ႏရေႏရွယ်ႏချက်ဖုံႏသွူ။အကျိုꩻအီႏဆွိုက်ငါ အထွာနွောင်ꩻဒါႏ အစွိုꩻသားတွမ်ႏသောင်ရင်ꩻသားအစွိုꩻနဝ်ꩻလဲ့ ဖန်းဖြယ်ချာငါဝင်ꩻတာႏ ဖန်ဆင်ꩻခွင်ꩻဗာႏ နမ်းအတာႏငဝ်းရီတွမ်ႏအဖြေႏပြန်ႏဖုံႏသွူ။ နမ်းရေꩻနမ်းတာႏပညာႏရေꩻနဝ်ꩻတဲ့ အစဲင်းစဲ့တဗာႏတဲ့ ဖေႏကထွꩻဝင်ꩻနဝ်ꩻ သွဉ်ထူႏဒါႏခါꩻဗာႏသွူ။သုတေသနအစွို့ꩻသားဖန်ဆင်ꩻခွင်ꩻရေꩻဖုံႏယို အဗွေဗိတ်တဗာႏတဲ့ မာꩻခွင်ꩻလꩻဒျာႏသွူ။

သုတေသနဒီမိုကရေ

သုတေသနသားတဖြာꩻ မာꩻသုတေသနဒုံပေႏပေႏ ကအဝ်ႏဒါႏအရပ်နဝ်ꩻသွူ။ဝွေꩻသုတေသနလွေꩻ လိုꩻသီးထာꩻထီႏထာꩻယူႏတွမ်ႏထာꩻစွေး ဒီမိုကရေစီအကျောင်ꩻခရာႏဖုံႏသွူ။လယ်ႏရီနေး အစွိုꩻလဲ့သင်၊တဖြာꩻလဲ့သင် မာꩻနဝ်ꩻစားသွူ။ဝွေꩻသီးကထွိုင်ႏရီနဝ်စားတွော့ ကထွာဒါႏဖြားဒုံလိုꩻတန်နဝ်ꩻ သꩻထာꩻနန်းထွာအီတေားတဲင် ပျောႏသွင်ႏတဝ်းဒွုမ်သွူ။ကဖြေႏလွဉ်ဒါႏ အကျောင်ꩻခရာႏတွမ်ႏအထွာအကုဲင်ဖုံႏသွူ။ယိုကိုကမဲန်ရိုꩻနဝ်ꩻတဲ့ နီကလင်ꩻမာꩻဒါႏသုတေသနယို ထွို့ꩻနေးဗာႏအစီႏစဲန်ႏတဲင် မာꩻထွိုက်လꩻ၊လꩻတဝ်းတဲ့အဝ်ႏတဲင်တွော့ꩻ ယလဲင်ႏလဲင်ႏနဝ်ꩻ အဗာႏဆာတေားဝင်ꩻ လိုꩻအစွိုꩻဖုံႏတဲ့အဝ်ႏ၊အဗူႏဖုံႏတဲ့အဝ်ႏသွူ။နုဲင်းဒျာႏကသာတေသနဒီမိုကရေစီယိုနောဝ်ꩻ ဒုံသားအတာႏအဗာႏဆာတေား ရပ်သားဖုံႏ၊အစွိုꩻဒုံကိုဆောင်ႏကိုဖုံႏ၊ထွာအီတေားဝင်ꩻသꩻထာꩻနန်းဖုံႏ ယိုစားနဝ်ꩻ ထွာအီအန္တရာယ်ႏသွူ။

လိုꩻကျင်ꩻဝွတ်တွမ်ႏသုတေသနယီးနယ်တဖူꩻ

နေးတွမ်ႏဖေꩻကင်ꩻကင်ꩻတဲင် မာꩻပေႏပေႏမာꩻသတိꩻအဝ်ႏအဝ်ႏ အဗာႏဆာဒါႏလိုꩻသီးဖုံႏယိုနဝ်ꩻ ထွာဒျာႏအနယ်တဖူꩻဒျာႏသွူ။ယူႏစဉ်ꩻစာꩻထွူလိုꩻကျင်ꩻဝွတ်ယိုအကျောင်ꩻခရာႏတဲင် သုတေသနထာꩻမာꩻရဲန်ႏတဗာႏလိုမ်းတွမ်ႏစီႏမံႏကိန်ꩻဖုံႏယို လွောက်ꩻတွမ်ႏလိုꩻကျင်ꩻဝွတ်တွော့ꩻ မော့စအီသွော့။ အွဉ်ႏရေꩻရိုႏသေႏသွော့ ကလိုႏအပ်ချက်ဖုံႏတွမ်ႏကလꩻနွောင်ꩻဒါႏအချက်အဗာႏဖုံႏ အွိုးအစွိုꩻအဗူႏအတွက်အဗာႏဖုံႏအကျောင်ꩻ။ နီကမာꩻသုတေသနယို နီခံးစာꩻဗာႏသွူဒျာႏ အဗာႏဆာလိုꩻလင်တဲ့နဝ်ꩻ၊တဖြာꩻဖြာꩻတဲ့နဝ်ꩻ မာꩻသွုပ်မွိုန်းဒွုမ်တဲင် အုံယွုတ်ထိုꩻခန်းသွော့။ သီသုတေသနအကို စွို့ꩻစွဉ်ႏရိုꩻသာꩻသွော့တသေႏသေႏ။