Công nghệ 7/Môi trường nuôi thủy sản

Đặc điểm của nước nuôi thủy sản

Có khả năng hòa tan các chất vô cơ và hữu cơ

Dựa vào khả năng này mà bón phân hữu cơ và vô cơ nhằm cung cấp chất dinh dưỡng để phát triển thức ăn tự nhiên cho tôm, cá. Nước ngọt có khả năng hòa tan các chất vô cơ và hữu cơ nhiều hơn nước mặn.

Khả năng điều hòa chế độ nhiệt của nước

Mùa hè nước mát, mùa đông ấm hơn, nhờ vậy mà thức ăn tự nhiên phát triển thuận lợi

Thành phần oxi thấp và cacbonic cao

Tỉ lệ thành phần oxi trong nước ít hơn 20 lần và tỉ lệ thành phần khí cacbonic nhiều hơn, nhất là trong các ao tù, nước đọng,… Các ao đó thường thiếu oxi và thừa cacbonic, vì vậy cần điều chỉnh tỉ lệ thành phần oxi để tạo môi trường sống thuận lợi cho tôm, cá.

Tính chất của vực nước nuôi thủy sản

Tính chất Vật lí

• Nhiệt độ: ảnh hưởng đến tiêu hóa, hô hấp và sinh sản của tôm cá. Nhiệt độ giới hạn chung tôm là 25°C đến 35°C, cá là 20°C đến 30°C.
• Độ trong: tiêu chí đánh giá độ tốt xấu của nước nuôi thuỷ sản.
• Màu nước: Nước nuôi thuỷ sản có nhiều màu khác nhau là do: hấp thụ khả và phản xạ ánh sáng, các chất mùn hòa tan, sinh vật phù du.
• Nước có ba màu chính: nõn chuối (vàng lục); tro đục, xanh đồng; màu đen, mùi thối.

Tính chất Hóa học

• Các chất khí hòa tan: khí oxi, cacbonic.
• Các muối hòa tan: đạm nitorat (chứa gốc ${\ce {NO3}}$), lân, sắt.. Các muối này được sinh ra do sự phân huỷ các chất hữu cơ, phân bón và nước mưa đưa vào.
• Độ pH: ảnh hưởng đến đời sống của sinh vật thuỷ sinh, chua quá hoặc kiềm quá làm cá không lớn được.

Tính chất sinh học

Trong các vùng nước nuôi thuỷ sản có rất nhiều sinh vật sống như thực vật thuỷ sinh (phù du và thực vật đáy), động vật phù du và động vật đáy.

Biện pháp cải tạo nước và đáy ao

Cải tạo nước ao

• Trồng cây chắn gió, thiết kế ao phải có khu vực nước nông để tăng nhiệt.
• Cắt bỏ các thực vật thuỷ sinh (lau sậy, sen, súng,...) lúc cây còn non hạn chế sự phát triển hoặc diệt bọ.
• Dùng dầu hỏa hoặc thuốc thảo mộc (như lá ké trâu, rễ cây duốc cá) diệt vi sinh vật, thực vật thuỷ sinh, động vật thuỷ sinh có hại đối với vật nuôi thuỷ sản.

Cải tạo đáy ao

Tuỳ từng loại đất có biện pháp phù hợp khác nhau.

Ví dụ: đất bạc màu dễ bị rửa trôi, nghèo dinh dưỡng nên phải trồng cây quanh bờ ao, bón nhiều phân hữu cơ và đất phù sa.

Tham khảo

• SGK Công nghệ 7, NXB Giáo dục, trang 133–137