Quan hệ bạn bè

Trong quan hệ bạn bè, Tăng tử nói

Người quân tử dùng tri thức văn chương để tập hợp bạn bè, dùng sự giúp đỡ của bạn bè để bồi dưỡng nhân đức

Khổng Tử nói

Thành tâm thành ý khuyên bạn, nhẫn nại chỉ rõ mọi điều hơn lẽ thiệt, mà bạn vẫn không nghe thì thôi, đừng tự mình chuốc lấy nhục nhã

Nho giáo cũng phê phán tệ bè phái, chia rẽ trong xã hội, xem tinh thần đoàn kết là một phẩm chất đạo đức của người quân tử còn óc bè phái là đặc tính của kẻ tiểu nhân.

Khổng Tử nói

Người quân tử đoàn kết rộng rãi với mọi người, chứ không phải chỉ câu kết phe cánh. Kẻ tiểu nhân chỉ biết câu kết phe cánh, chứ không biết đoàn kết rộng rãi với mọi người.

Nói về cách đánh giá con người, Khổng Tử nói

Nhìn kỹ cách người ta làm, xét người ta làm vì cái gì, rồi xét kỹ người ta có vui lòng mà làm hay không. Như vậy người ta không có cái gì để giấu diếm?

Tử Cống từng hỏi: Thế nào là người quân tử ?. Khổng Tử nói: Trước hết thực hành lời mình nói đã, sau mới nói ra. . Sức lực của mỗi người không giống nhau nên kết quả cũng khác nhau

Khổng Tử nói

Dám mạnh dạn đấu tranh, phê bình, chỉ trích tệ hại, thói hư tật xấu thì tự nhiên tai họa sẽ tiêu tan.

Về việc phê bình cho tế nhị, Tử Du nói

Phụng thờ vua nếu chỉ biết luôn can gián vua thì sẽ chuốc lấy nhục nhã. Đối đãi với bè bạn, nếu cứ luôn luôn góp ý kiến cho bạn thì bạn sẽ xa mình. Ngược lại, người mắc sai lầm cũng cần sửa chữa sai lầm . Một lần có người chỉ ra sai lầm của Khổng Tử, ông nói Ta thật may mắn, giả dụ có sai lầm thì người ta cũng biết được .

Theo Khổng Tử

Người có thể cùng nói chuyện được mà không nói, như vậy là bỏ mất người. Người không có thể cùng nói chuyện được mà lại nói, như vậy là uổng mất lời. Người trí không bỏ mất người cũng không uổng phí lời