Địa lí 8/Điều kiện tự nhiên khu vực Nam Á
Vị trí địa lí và địa hình
[edit]– Vị trí địa lí:
+ Nằm ở phía nam châu Á (4°B đến 38°B).
+ Tiếp giáp: biển A-rap, vịnh Ben-gan và khu vực Tây Nam Á, Trung Á, Đông Á và Đông Nam Á.
– Địa hình:
+ Phía Bắc: hệ thống núi Hi-ma-lay-a cao, đồ sộ nhất thế giới, chạy theo hướng tây bắc – đông nam; đây là ranh giới khí hậu quan trọng giữa hai khu vực Trung Á và Nam Á.
+ Ở giữa: đồng bằng Ấn – Hằng, rộng và bằng phẳng, dài hơn 3000km chạy vắt ngang từ biển A-rap đến vịnh Ben-gan, bề rộng từ 250 – 350 km.
+ Phía Nam: sơn nguyên Đê-can nằm kẹp giữa dãy Gát Đông và Gát Tây.
Khí hậu, sông ngòi và cảnh quan tự nhiên
[edit]Khí hậu
[edit]– Khí hậu nhiệt đới gió mùa, có mưa nhiều nhất trên thế giới.
– Nhịp điệu gió mùa tạo ra sự phân hóa đa dạng của lượng mưa, ảnh hưởng lớn đến sản xuất và sinh hoạt.
+ Dãy Hi-ma-lay-a: khí hậu thay đổi theo độ cao và phân hóa phức tạp.
+) Sườn phía nam đón gió mùa tây nam nên có mưa nhiều, sường bắc mưa ít, độ cao trên 4500 m là đới băng tuyết vĩnh cửu.
+) Sườn bắc chắn gió mùa đông bắc nên phía nam Himalaya không quá lạnh như những nơi cùng vĩ độ ở Việt Nam.
+ Vùng Tây Bắc Ấn Độ và Pa-ki-xtan: khí hậu nhiệt đới khô, lượng mưa 200 – 500 mm. Phía Đông có lượng mưa nhiều nhất thế giới.
=> Địa hình là nhân tố ảnh hưởng rõ rệt đến sự phân hóa khí hậu Nam Á.
Sông ngòi và cảnh quan.
[edit]– Nam Á có nhiều sông lớn: sông Ấn, sông Hằng, sông Bra-ma-pút.
– Cảnh quan: rừng nhiệt đới ẩm, xavan, hoang mạc và cảnh quan núi cao.
Tham khảo
[edit]- SGK Địa lí 8, NXB Giáo dục Việt Nam, 2019.