Jump to content

Công nghệ 8/Dũa và khoan kim loại

From Wikiversity

Dũa

[edit]

Dũa dùng để tạo độ nhẵn, phẳng trên các bề mặt nhỏ. Tùy theo các bề mặt cần gia công mà chọn các loại dũa cho phù hợp.

Kĩ thuật dũa

[edit]

Chuẩn bị

[edit]
  • Người cưa đứng thẳng, thoải mái, khối lượng cơ thể phân bố đều lên hai chân.
  • Chọn êtô theo tầm vóc người cưa.
  • Kẹp vật dũa chặt vừa phải sao cho mặt phẳng cần dũa cách mặt êtô từ 10 –20 mm. Đối với các mặt mềm cần lót tôn mỏng hoặc gỗ ở má êtô để tránh làm xước vật.[1]

Cách cầm dũa và thao tác cưa

[edit]
  • Tay phải cầm cán dũa hơi ngửa lòng bàn tay, tay trái đặt hẳn lên đầu dũa.
  • Khi dũa phải thực hiện hai chuyển động: một là đẩ dũa tạo lực cắt, khi đó hai tay ấn xuống, điều khiển lực ấn của hai tay sao cho dũa được thăng bằng; hai là khi kéo dua về không cần cắt , do đó kéo nhanh và nhẹ nhàng.

An toàn khi dũa

[edit]
  • Bàn nguội phải chắc chắn, vật cần dũa phải được kẹp chặt.
  • Không được dùng dũa không có cán hay cán đã bị vỡ.
  • Không thổi phoi, tránh trường hợp phoi bắn vào mắt.[2]

Khoan

[edit]

Khoan là phương pháp gia công phổ biến để gia công lỗ trên vật đặc hay để làm rộng lỗ đã có sẵn.

Mũi khoan

[edit]

Có nhiều loại mũi khoan khác nhau, chúng được làm bằng thép cacbon dụng cụ. Mũi khoan có ba phần chính: phần cắt, phần hướng dẫn và phần đuôi.

Máy khoan

[edit]

Có nhiều loại máy khoan: khoan tay, khoan máy,...

Kĩ thuật khoan

[edit]
  • Lấy dấu, xác định tâm lỗ trên vật cần khoan.
  • Chọn mũi khoan có đường kính bằng đường kính lỗ cần khoan.
  • Lắp mũi khoan vào bầu khoan.
  • Kẹp vật cần khoan lên êtô trên bàn khoan.
  • Quay tay quay cho mũi khoan đi xuống, điều chỉnh sao cho tâm lỗ cần khoan trùng với tâm mũi khoan.
  • Bấm công tắc điện, điều chỉnh tay quay từ từ để mũi khoan hết chiều sâu của lỗ cần khoan.[3]

An toàn khi khoan

[edit]
  • Không dùng mũi khoan cùn, không khoan khi mũi khoan và vật khoan chưa được kẹp chặt.
  • Vật khoan phải thẳng góc với mũi khoan để tránh gã mũi khoan.
  • Quần áo, tóc gọn gàng, không đeo găng tay khi khoan.
  • Không cúi gần mũi khoan.
  • Không dùng tay hoặc để vật khác chạm vào mũi khoan khi mũi khoan đang quay.[4]

Tham khảo

[edit]
  1. SGK Công nghệ 8, NXB Giáo dục, tr. 74
  2. SGK Công nghệ 8, NXB Giáo dục, tr. 75
  3. SGK Công nghệ 8, NXB Giáo dục, tr. 76–77
  4. SGK Công nghệ 8, NXB Giáo dục, tr. 77