Tam độc luân hồi

Theo Phật giáo, nguyên nhân trói buộc trong luân hồi là Tam độc luân hồi, Ái (sa. tṛṣṇā) , Sân(sa. dveśa) , Si (sa. moha, hoặc vô minh, sa. avidyā) . Phiên dịch Tâm tánh con người trói buộc con người trong luân hồi do 3 nguyên nhân sau Tham lam, Cố chấp và Mê muội

Ái

Ái (zh. 愛, sa. tṛṣṇā, pi. taṇhā) là một trong Tam độc luân hồi, có nghĩa ham muốn, thèm khát, là một khái niệm quan trọng của đạo Phật. Ái bao gồm hai lĩnh vực: vật chất và tinh thần. Sự tham muốn đó biểu lộ bằng tâm vướng bận và đó chính là Khổ (sa. duḥkha), là nguyên do tại sao loài vật cứ mãi trôi nổi trong Luân hồi. Muốn thoát khỏi Ái, người ta cần phòng hộ các giác quan (Nhiếp căn), không để cho thèm khát và ham muốn nổi lên, nhờ đó có thể chấm dứt cái khổ.

Theo đạo phật có 3 loại Ái . Ba loại ái này là nội dung của chân lý thứ hai (tập đế) trong Tứ diệu đế.

1. Dục ái (zh. 欲愛, sa. kāmatṛṣṇā), ham mê xác thịt.
2. Hữu ái (zh. 有愛, sa. bhavatṛṣṇā), ham muốn tồn tại.
3. Phi hữu ái (zh. 非有愛, sa. vibhavatṛṣṇā), hoặc Đoạn ái, là lòng ham muốn tiêu diệt.

Trong con người , Ái chỉ mọi ham muốn xuất phát từ sự tiếp xúc của giác quan với đối tượng của giác quan đó. Theo Phật giáo , con người có năm giác quan thông thường và một giác quan ý (khả năng suy nghĩ, ý nghĩ) nên được gọi là Lục giác hay Sáu giác quan con người dùng để cảm nhận cảm biết mọi sự việc xung quanh mình .

Si

Si (zh. 癡, sa., pi. moha, bo. gti mug གཏི་མུག་) là một trong Tam độc luân hồi, có nghĩa u mê, mê muội . Theo quan niệm của đạo Phật thì con người bị sáu Thức – năm giác quan thông thường và thêm vào đó là ý thức (tri thức), thức biết phân biệt – làm mê hoặc, si mê. Một tâm trạng vướng mắc vào sáu thức nêu trên dẫn dắt con người đi vào cõi mê