User talk:Kuhn Htun Lwin
[[ရွဥ်သမဲင်ꩻ ခေတ်အစောဝ်းခိန်ႏ:လုဲင်ႏနေးထာꩻခြိုꩻ]] လုဲင်ႏနေးထာꩻခြိုꩻကရိုꩻနောဝ်ꩻ တသွုံꩻတောဝ်းတွမ်ႏရွဥ်သွူ။ကွန်ႏတခြိုꩻတွမ်ႏဖြေꩻစာသားယို တဖြာꩻတွမ်ႏတဖြာꩻ လုဲင်ႏတောက်နေးဒျာႏလို့ဝင်ꩻသွူ။ယိုစားနောဝ်ꩻ နီလိုꩻသီးဖဝအစကထွာဒါႏ လုံးခေတ်လိုꩻမျိုꩻခွိုꩻနွယ်ႏ ကပေါႏရီးရီးဝင်ꩻနောဝ်ꩻသွူ။
၉၀၀၀-၆၀၀၀BCF:လွူးထာꩻသောင်ꩻထာꩻသား လွူးထာꩻသောင်ꩻထာꩻသား,အလွူးအကိုတမုဲင်ꩻပါနွို့သော့ဟောင်းတဲ့ ဖိုးပနား၊ လွူးငါယင်း ဘဲ၊ ထာꩻသားငွဥ်ꩻဆွာꩻ(သစ်ကုလာꩻအုတ်)ယိုစားဖုံႏနောဝ်ꩻထွာဒျာႏ အရီးသွတ်ꩻတွမ်ႏအဆုဲင်ꩻသွတ်ꩻ လုဲင်ႏတေားလို့ဝင်ꩻသွူ။ကထွိုင်ႏဆို့ꩻလုဲင်း ခြဲ့ꩻလုဲင်းဟံႏယာႏဖုံႏတဲင် ကလꩻလွဥ်ဒါႏ အဒီႏ၊အကောဝ်ႏ၊အရာႏဖုံႏယို လုဲင်ႏအံႏချာငါလို့ဝင်ꩻတခြိုꩻသွူ။
၁၂၀၀BCE:ရွဥ်ငွီႏပွုံႏစံႏ ကသွုံꩻပျုရီးရီးရွဥ်ငွီႏပွုံႏနောဝ်ꩻ ထွာဒျာႏခယ်ႏလိုꩻမျိုꩻသွူ။သမဲင်ꩻအကို ရွဥ်ငွီႏရုပ်ယိုကသွုံꩻပျုလွေꩻဒါႏနောဝ်ꩻ ခမ်းကူ၊ခမ်းထန်ꩻ အသောင်အရင်ꩻဖုံႏ တယ်ႏစွဥ်ႏဒျာႏအွိုး၂၀ရျာꩻစု အစောဝ်းခိန်ႏကာႏနောဝ်ꩻသွူ။အာဖရိကလိုꩻမျိုꩻယင်ကယ်ႏ အဝ်ႏသွုံပျုလွေꩻလဲဥ်းနေနေသွူ။မဥ်ႏထွားဗာႏသမဲင်ꩻအလꩻ ကသွုံꩻပျုရောင်ဒါႏရွဥ်ငွီႏရုပ်ယိုနောဝ်ꩻ ညတဲ့ညမွေးစွဥ်ႏ၊ အနေင်ႏနေးတဲ့ဆွာꩻမွေးထာꩻသွူ။
၁၀၀၀BCE:ပထမသွတ်ꩻရွဥ် ၁၀၀၀BCEအခိန်ႏရပ်နောဝ်ꩻ ခယ်ႏလိုꩻမျိုꩻထူႏခြောႏတွမ်ႏကျေးနီတဲင်တွော့ꩻ မာꩻရွဥ်ငွီႏပသီႏ မာꩻနေးလုဲင်ႏပေါင်းစံႏပြာꩻနေးစားသွူ။ယိုနောဝ်ꩻတဲ့ နီလိုꩻသီးဖြောင်းလောင်း အောဝ်ႏဒေါ့ꩻရောင် အစောဝ်းသွတ်ꩻအရီးသွတ်ꩻ ရွဥ်အသပျာꩻနောဝ်ꩻသွူ။ရွဥ်ရုပ်ပွုံႏစံႏနောဝ်ꩻ ဗွိုန်နုဲင်းဒျာႏ နꩻ၊ ဂေါ်ပျား၊ ကသွုံꩻတယ်ႏအွဥ်ရီးဝင်ꩻနောဝ်ꩻ ခယ်ႏလိုꩻမျိုꩻဒျာႏနေနေသွူ။
၈၀၆BCE:ရွဥ်စေးလာႏ ရွဥ်စေးလာႏကပေါႏရီးရီးသွတ်ꩻနောဝ်ꩻ ခယ်ႏခမ်းဒျာႏသွူ။နေင်ႏငတ်ꩻရျာꩻအစောဝ်းခိန်ႏခါႏနောဝ်ꩻ ရွဥ်စေးလာႏယို ခယ်ႏလိုꩻမျိုꩻအောဝ်ႏထုတ်ထေစလဲဥ်း၊ အောဝ်ႏ(၉)ရျာꩻစုဗꩻတွိုႏစွဥ်ႏ(၁၅)ရျာꩻစုBCEသွူ။နောဝ်ꩻထွူတွော့ꩻ (၁၄၅၅)ဗာႏ အစပဲင်ꩻနောဝ်ꩻ ခယ်ႏလိုꩻမျိုꩻကသွုံꩻပျုဒါႏ ရွဥ်စေးလာႏနောဝ်ꩻ လꩻလဲဥ်းသွူနေင်ႏပေါင်ꩻအရျာꩻနေးစားသွူ။
၅၀၀BCE:ခေတ်အရီးလွို ရွဥ်အသပျာꩻ ခယ်ႏလိုꩻမျိုꩻအထန်ႏ,ပထမသွတ်ꩻသွတ်ꩻ ရွဥ်အသပျာꩻယို မာꩻဒျာႏတွမ်ႏရွဥ်ယာႏစဲစ်စဲစ်သွူ။ကထွိုင်ႏညလွဥ်နောဝ်ꩻ ဝွေꩻသီးမာꩻပွုံႏစံႏအမျိုꩻမျိုꩻတဲင် ဒင်ႏပါဒပ်ပါခန်းတွမ်ႏတံဆိပ်ꩻသွူ။ရွဥ်အသပျာꩻကပေါႏရီးရီးသွတ်ꩻနုဲင်ႏငံႏနောဝ်ꩻ တူရကီခမ်း၊ အောဝ်ႏနောဝ်ꩻမꩻ ကွဲသွုံꩻသွုပ်ငါငါလွတဲင် စွစ်ꩻခန်းဒျာႏကမ္ဘာႏနောဝ်ꩻသွူ။တန်ႏဖိုꩻကတန်ငါႏ ရွဥ်အသပျာꩻယို မာꩻတွမ်ႏခံꩻယာႏ၊ ရွဥ်ယာႏနောဝ်ꩻသွူ။
၂၁ရျာꩻစု ခေတ်ဟန်ႏသနီꩻ ရွဥ် ခေတ်နုဲင်းဟန်ႏသနီꩻနောဝ် ဝင်ꩻတလုဲင်ႏနေးတောဝ်းဒွုမ် တွမ်ႏတခြိုꩻ၊ ဖြေꩻစာကူႏကားနေးဒျာႏ တွမ်ႏရွဥ်စေးလာႏနောဝ်ꩻသွူ။ရွဥ်စနစ်ယိုနောဝ်ꩻ ကွဲပြောင်ꩻပြောင်ꩻသဲင်ꩻ၊ ခေတ်သမ်းအောဝ်ႏထင်ႏကီကီတဲင်တွော့ꩻ ပေါ်လီမာစေးလာႏရွဥ်ယို မဥ်ႏထွားဒျာႏသြစတြေးရီးယားခမ်းနောဝ်ꩻ မာꩻနေးဒျာႏဘဏ်မတ်စုနေးသွူ။စက်ခေတ်တဲင် ကွဲညညနောဝ်ꩻ မာꩻလွလွဥ်စွဥ်ႏ အီလက်ထရွန်းနစ်ရွဥ် ရွဥ်ကဒ်၊ ရွဥ်ဂဏန်ꩻနေးစား၊ မိုခရိုချိပ်တွမ်ႏ အင်တာနက်နေးစားသွူ။ [[ကမဲဥ်ဒေါ့ꩻနယ် မဲဥ်ဖေႏသေနောဝ်ꩻ တွမ်ႏကွန်ႏတခြိုꩻ လုဲင်ႏချာငါဗာႏဒွုမ်လို့ဝင်ꩻဖုံႏ၊ နီလိုꩻသီးခွုမ်ထွူႏ တေားလယ်ႏချာငါအာဗာႏဒွုမ် တွမ်ႏအသပျာꩻတဲ့နောဝ်ꩻ၊ တွမ်ႏရွဥ်စေးလာႏတဲ့နောဝ်ꩻ အယိုꩻမွေးငါႏသွူ]]
[[ကပြန်ႏထန်ႏလိတ်အုပ်ကိုနောဝ်ꩻတဲ့:သပြေအွတ်ရွီးပညာႏရေꩻ (Thabyay Education Foundation ), အခေႏခံႏစီꩻပွာꩻရေꩻလိတ်အုပ်(Basic Economic ,လိတ်မဲ့ငါ(၈)]]
ပေါ်တယ် ကဏ္ဍတဗာႏ လဉ့်ခ်[edit]
ခွေါင်းဖေႏလဉ့်ခ် လယိုဗာႏ လွေꩻတဲမ်းသွော့ꩻ https://beta.wikiversity.org/wiki/Category:%E1%80%95%E1%80%B1%E1%80%AB%E1%80%BA%E1%80%90%E1%80%9A%E1%80%BA_%E1%80%91%E1%80%AC%EA%A9%BB%E1%80%91%E1%80%B2%E1%80%84%E1%80%BA ဗန်ကှိုန် (talk) 23:44, 5 December 2023 (UTC)